บ๊ายบายฟันผุ ด้วย ‘แปรงฟันแห้ง’
อาจเพราะความเคยชินและการถูกปลูกฝังจากรุ่นสู่รุ่น ทำให้ ‘การแปรงฟัน’ ของเด็ก ๆ รวมถึงคุณพ่อคุณแม่มักมีขั้นตอนการบ้วนปากด้วยน้ำสะอาดก่อนและหลังแปรงฟันอยู่เสมอ แต่รู้หรือไม่? การแปรงฟันที่ช่วยป้องกันฟันผุได้ดี คือ ‘การแปรงฟันแบบแห้ง’ หรือการแปรงฟันโดยปราศจากการใช้น้ำนั่นเอง
‘แปรงฟันแห้ง’ แปรงอย่างไร
1. บีบยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ แล้วใส่แปรงเข้าปากแบบแห้งได้เลย ไม่ต้องจุ่มแปรงในน้ำ หรือบ้วนน้ำกลั้วปากก่อน
2. แปรงฟันให้ทั่วปากโดยใช้เวลาแปรงนาน 2 นาที เพื่อให้ฟลูออไรด์ซึมซาบเคลือบผิวฟัน
3. เมื่อแปรงฟันเสร็จให้บ้วนฟองทิ้งโดยไม่ต้องใช้น้ำกลั้วปาก แต่อย่าลืมเช็ดหรือล้างคราบยาสีฟันที่เปื้อนรอบริมฝีปากภายนอกให้เรียบร้อย หากในช่วงแรกยังไม่ชิน อาจใช้น้ำกลั้วปากเล็กน้อย เพียง 1 ครั้ง เพราะยิ่งใช้น้ำมากเท่าไร ปริมาณฟลูออไรด์ก็จะยิ่งลดลงมากขึ้น สำหรับเด็กเล็กที่ยังบ้วนทิ้งไม่เป็น ให้คุณพ่อคุณแม่ใช้ผ้าเช็ดทำความสะอาดฟองออกแทน
4. หลังการแปรงฟันควรงดดื่มน้ำและทานอาหารอย่างน้อยครึ่งชั่วโมง เพื่อคงฟลูออไรด์ไว้ในปาก ซึ่งจะทำให้เพิ่มประสิทธิภาพในการป้องกันฟันผุให้ลูกน้อยได้ดียิ่งขึ้น
อย่างไรก็ตาม หากต้องการกำจัดเศษอาหารที่ติดตามซอกฟัน คุณพ่อคุณแม่อาจให้ลูกบ้วนน้ำแรง ๆ หรือใช้ไม้จิ้มฟันหรือไหมขัดฟันทำความสะอาดก่อนแปรงฟัน เมื่อใช้เสร็จก็บ้วนน้ำทิ้งไป เพื่อเปิดผิวฟันให้สัมผัสกับฟลูออไรด์จากยาสีฟันมากขึ้น
► ยาสีฟันที่ตกค้างในช่องปากมีอันตรายกับเด็ก ๆ ไหม
สำหรับคุณพ่อคุณแม่ที่กังวลว่า ลูกน้อยจะได้รับอันตรายจากสารเคมีที่อยู่ในยาสีฟันหรือไม่ ก็สบายใจหายห่วงได้ เพราะส่วนประกอบที่อยู่ในยาสีฟันได้ถูกควบคุมทั้งชนิดและปริมาณเพื่อให้ปลอดภัยและไม่เป็นอันตรายต่อร่างกายอยู่แล้ว อีกทั้งยาสีฟันจะถูกเจือจางเมื่อผสมกับน้ำลาย ดังนั้น เมื่อมีการบ้วนทิ้งหลังแปรงฟันเสร็จ ความเข้มข้นที่เหลืออยู่ในช่องปากก็จะน้อยลงมาก นอกจากนี้ยังพบว่า ยาสีฟันจะก่อให้เกิดอันตราย ก็ต่อเมื่อมีการกินเข้าไปมากกว่า 3 กิโลกรัม หรือกินสะสมต่อเนื่องทุกวันวันละครึ่งกิโลกรัม ฉะนั้น คุณพ่อคุณแม่จึงคลายกังวลในเรื่องนี้ไปได้เลย
Tip & Trick
วิธีจูงใจให้ลูกน้อยไม่โยเยเวลาแปรงฟัน คุณพ่อคุณแม่ควรให้ลูกได้มีส่วนร่วมในการเลือกแปรงสีฟันด้ามโปรด ยาสีฟันรสโปรดด้วยตัวเอง พร้อมสร้างความคุ้นชินเรื่องการดูแลสุขภาพฟันด้วยการหานิทานที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับการดูแลฟันมาเล่าให้ลูกฟัง หรืออาจหาชุดของเล่นเพื่อมาเล่นบทบาทสมมติเป็นคุณหมอฟันกับคนไข้ ชวนกันเล่นแปรงฟันให้ตุ๊กตา ก็น่าสนุกไม่น้อยเลยค่ะ
ข้อมูลอ้างอิง : บทความ “แปรงแห้ง” กันเถอะ, รศ.ทญ.ดร.สุดาดวง กฤษฎาพงษ์, คณะทันตแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย