ทำไม EF จึงสำคัญสำหรับเด็ก
EF หรือ Executive Functions เป็นทักษะทางสมองอย่างหนึ่งที่ช่วยในการ“กำกับ” “ดูแล” “ควบคุม” ความคิด ความรู้สึก และการกระทำของตนเองให้ไปสู่ “เป้าหมาย” ที่ตั้งไว้ เด็กที่มี EF จะเป็นเด็กที่สามารถยั้งคิดยั้งทำ ควบคุมอารมณ์และการกระทำต่าง ๆ ให้แสดงออกได้อย่างเหมาะสม ควบคุมอยากของตนเองได้ และปรับตัวให้เข้ากับสถานการณ์ที่เปลี่ยนไปได้ … EF จึงเปรียบเสมือนทักษะชีวิต ที่คอยช่วยเด็ก ๆ ดำเนินชีวิตในแต่ละวันได้อย่างถูกต้อง เหมาะสม
EF พัฒนาได้ดีในวัยอนุบาล เพราะสมองส่วนหน้าทำงานได้ดีที่สุดในช่วงวัยนี้ ดังนั้นวัยอนุบาลจึงเป็นช่วงเวลาที่เหมาะสมที่สุดที่จะพัฒนา EF ของเด็ก การพัฒนา EF นั้นมีหลากหลายวิธี แต่ข้อสังเกตง่าย ๆ ของการพัฒนา EF คือ การเปิดโอกาสให้เด็กได้ลงมือทำกิจกรรมต่าง ๆ ด้วยตนเอง ให้เด็กเรียนรู้ที่จะตั้งใจและอดทนทำอะไรบางอย่างให้สำเร็จ และเรียนรู้ที่จะเผชิญปัญหาหรือสถานการณ์ที่ท้าทาย ซึ่งหนึ่งในกิจกรรมที่ถูกกล่าวถึงในการพัฒนา EF อยู่เสมอ นั่นก็คือ การทำงานบ้าน
ทำไมงานบ้านถึงพัฒนา EF ได้
นพ.ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์ จิตแพทย์และนักวิชาการด้านการพัฒนาเด็กและเยาวชน ผู้ที่ให้ความสำคัญกับการพัฒนาสมองและการพัฒนา EF ของเด็ก เป็นอีกท่านหนึ่งที่แนะนำให้คุณพ่อคุณแม่ ชวนลูก ๆ ทำงานบ้าน เพราะ งานบ้านเป็นกิจกรรมที่ทำง่าย ๆ ได้ทุกบ้าน และยังเป็นกิจกรรมที่ท้าทายความสามารถเด็ก ๆ ได้ดี ซึ่งสอดคล้องกับการพัฒนา EF ที่เด็กควรมีโอกาสได้ลงมือทำกิจกรรมต่าง ๆ ด้วยตนเองผ่านสถานการณ์ที่ท้าทายความสามารถ
งานบ้านอะไรบ้างที่เหมาะกับเด็ก ๆ วัยอนุบาล
- ล้างจาน ล้างแก้ว
- รดน้ำต้นไม้
- กรอกน้ำใส่ขวด
- กวาดบ้าน ถูบ้าน
- เช็ดกระจก
- ซักถุงเท้า
- พับเสื้อผ้า
- ตากผ้า
- ล้างรถ เช็ดรถ (เป็นลูกมือช่วยคุณพ่อคุณแม่)
- ทำกับข้าวง่าย ๆ (เป็นลูกมือช่วยคุณพ่อคุณแม่)
การเลือกงานบ้าน อาจให้เด็ก ๆ เลือกด้วยความสมัครใจ หรือ คุณพ่อคุณแม่อาจเสนองานบ้านที่เหมาะสมกับวัยของลูก โดยพ่อแม่ควรทำงานบ้านให้ดูเป็นแบบอย่างก่อน แล้วจึงเปิดโอกาสให้ลูกทำด้วยตนเอง นอกจากนั้นอาจทำตารางการทำงานในแต่ละวัน ว่าวันนี้เด็ก ๆ ต้องทำงานบ้านอะไรเพื่อฝึกให้เด็ก ๆ ได้รับผิดชอบหน้าที่ของตนเอง การทำตารางเช่นนี้ นอกจากจะฝึก EF แล้ว ยังฝึกวินัยและความรับผิดชอบอีกด้วยค่ะ ... เสาร์อาทิตย์นี้ มาชวนลูก ๆ ทำงานบ้านด้วยกันนะคะ